نودوهفتمین شماره از فصلنامه موسیقی ماهور با مقالاتی پیرامون موسیقی ایران و جهان منتشر شد و روی پیشخان آمد. پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران به مناسبت روز آواها و نواهای ایرانی، مسابقه دانشجویی «نوای خوش» را در سطح دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور به صورت مجازی برگزار میکند. موسیقی ایرانی دارای هفت دستگاه و پنج آواز است که هر یک از این هفت دستگاه، گامی مخصوص به خود دارند. لفظ « گام » که مأخوذ از موسیقی غربی است، به این دلیل استفاده شد تا در این مشابهت صوری، تفاوت باطنی این دو نوع موسیقی، به ویژه در این زمینه نشان داده شود. در اجرای مختلف مقامهایی که از استاد به جا مانده، اشعار در بحور و مفاهیم متفاوت و متنوع به کار گرفته شده، به غیر از گوشههایی که بحر معینی از شعر اساس آن را تشکیل میدهد مانند مثنویها، ساقینامه، صوفینامه و غیره. استاد کریمی معتقد بودند که وقتی گوشهای خوب فرا گرفته شده باشد بلندی و کوتاهی شعر یا تغییراتی که در اثر بداههسرایی ایجاد میشود نمیتواند مشکلی ایجاد کند و این خود اصل بداههخوانی و بداههنوازی است که در موسیقی ملی ایران یک ضرورت و مشخصه است.
محمود کریمی
کلنل علینقی وزیری که از تأثیرگذارترین اشخاص در عرصه موسیقی ایران است، با ایجاد علائم عَرَضی “سُری” و “کُرُن” برای اولین بار اقدام به نوشتن ردیف مجله خبری موسیقی به شکل نت کرد. اما در اغلب دستگاه های موسیقی ایرانی، وجود ریزپرده (که گاهی به آن “ربع پرده” نیز گفته می شود، ولی در عمل ممکن است دقیقاً ربعِ پرده کوک نشود) به چشم می آید. استفاده از این فواصل، حس و حال متفاوتی را در موسیقی ایرانی و البته برخی فرهنگ های موسیقی شرقی دیگر مثل موسیقی ترکی و عربی بوجود می آورد.
موسیقی سنتی ایرانی نوعی بدیهه گویی بوده و اساس آن یک سری از مدلها قیاسی است که باید حفظ شوند. هنر آموزان و استادان دارای ارتباطی سنتی بودهاند که این ارتباط در قرن بیستم و به موازات حرکت تعلیم موسیقی به دانشگاهها و هنرستانها رو به زوال نهادهاست. اصطلاح «خنیای باستانی ایرانی» حروفنویسی خالص کلمات ایرانی است که ترجمه آن عبارت از «موسیقی ایران باستان» یا به عبارت دیگر «موسیقی سنتی ایران» است. این اصطلاح ایرانی امروزه به خوبی قابل درک است ولی در مقایسه با اصطلاح پر مصرف «موسیقی اصیل» که معنای آن نیز همان است، به ندرت استفاده میشود. با استفاده از شواهد کاویده شده، مانند تندیس کشف شده در ساسا، سوابق موسیقی به خوبی به دوران امپراتوری ایلامی (۶۴۴–۲۵۰۰ قبل از میلاد) برمی گردد. تنها استثناء ابزار باقیمانده موسیقی مانند گیتارها، عودها و فلوتهایی که ابداع و نواخته شده، هستند.
- در اجرای مختلف مقامهایی که از استاد به جا مانده، اشعار در بحور و مفاهیم متفاوت و متنوع به کار گرفته شده، به غیر از گوشههایی که بحر معینی از شعر اساس آن را تشکیل میدهد مانند مثنویها، ساقینامه، صوفینامه و غیره.
- البته در موسیقی ایرانی معاصر گاه نغماتی به گوش میرسد كه از محدودهی یك گام فراتر میروند.
- کتاب «ریتم در موسیقی» نوشته شهرام مظلومی توسط انتشارات سروش به چاپ چهل و دوم رسید.
برندگان جایزه گرمی ۲۰۲۳ در حوزه موسیقی در حالی معرفی شدند که نام یک ایرانی بار دیگر در میان برگزیدگان جایزه اعلام شد؛ اینبار برای یک جایزه تازه تاسیس. ابوالحسن مختاباد روزنامهنگار و پژوهشگر شناخته شده موسیقی و برادر سید عبدالحسین مختاباد خواننده براثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. آکادمی موسیقی سرنا با هدف آموزش آکادمیک با شیوه ای نوین از سال 1391 فعالیت خود را آغاز نمود و برای دستیابی به این مهم سعی نمود بستری فراهم کند تا علاقمندان به موسیقی بتوانند در جهت رشد و اعتلای هنر والای موسیقی قدم بردارند… یکی از تهیهکنندگان شناختهشده حوزه موسیقی با اشاره به تعطیلی چهار ماهه کنسرتها از شرایط نابسامان بسیاری از نوازندگان و هنرمندان فعال موسیقی، در زمینه مسائل معیشتی سخن گفت. یکی از پژوهشگران عرصه موسیقی طی روزهای گذشته مجموعه مقالات پژوهشی خود را با نام «فراسوی نغمهها» پیش روی مخاطبان قرار داد. بخش بزرگی از آسیای میانه ؛ افغانستان ؛ پاکستان ؛ جمهوری آذربایجان ؛ ارمنستان ؛ ترکیه و یونان متأثر از این موسیقی است و هرکدام به سهم خود تأثیراتی در شکلگیری این موسیقی داشتهاند.
دانلود آهنگ مازیار فلاحی صلح
سایت خبری و تحلیلی موسیقی ایرانیان با پژمان بلورچی ناشر باسابقه موسیقی کشورمان گفتکوی تصویری انجام داده است که در ادامه می توانید آنلاین ببینید و در صورت تمایل دانلود نمایید. دستگاه موسیقی راست پنجگاه شباهت هایی به دستگاه ماهور دارد و تفاوت بزرگ این دو در حرکات و گردش ملودی هایشان است و حرکت نت های که برای گوشه های این دستگاه های موسیقی نوشته می شود یکسان می باشد. دستگاه موسیقی راست پنجگاه یکی از دستگاه های مهجور ایرانی است که خیلی کم کار شده است. آموزشگاه موسیقی الهام با بیش از یک دهه تجربه، به عنوان بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران با همکاری مجربترین اساتید موسیقی کشور در حال خدمت رسانی به هزاران هنرجو از سراسر تهران می باشد. تمرکز آموزشگاه موسیقی الهام بر آموزش موسیقی کودکان باعث شده است که این آموزشگاه به عنوان یکی از برترین آموشگاههای موسیقی مخصوص کودکان در سطح کشور مطرح شود.
حسین توکلی