فارسی (فارسی) زبان مورد استفاده در دربارها به همراه زبان پهلوی، زبان رسمی دوران امپراتوری ساسانی (۶۴۲–۲۲۴ میلادی) بوده و در برگیرنده اکثریت همان کلمات و همان گرامر زبان پهلوی بوده‌است؛ بنابراین کلمه مورد استفاده برای موسیقی در دوران ساسانی و در دوران ناب فارسی معاصر در واقع کلمه ‘خنیا است. اگر چه اصلیت مدل موسیقی ایرانی هنوز نامشخص است، تحقیقات باعث آشکار شدن جوانب جدیدی از آن شده‌است. باربد که یکی از موسیقی دانان دربار امپراتوری ساسانی بود، اولین سیستم موزیکال خاورمیانه که با نام سلطنتی خسروانی شناخته می‌شود را ابداع نموده و آن را به شاه خسرو (خسروان) تقدیم نمود.
- در دورۀ سلوکیان تنها نکتۀ حائز اهمیت این می باشد که پادشاهان سلوکی موسیقی یا ادبیات یونانی را در ایران رواج داده اند و از این رهگذر تأثیر متقابل عمیقی بین موسیقی ایران و یونان پدید آمد.
- تاریخ‌نویسى به‌طور تخصصى امرى است جدید و موسیقى در ایران از دیرباز تا امروز داراى تاریخ نوشته شده‌اى نیست.
- دانلود تکنوازان شماره 340 تکنوازان شماره ۳۴۰ بشنوید برنامه‌ی شماره ۳۴۰ را با هنرمندی استادان محمد موسوی (نی)، منصور نریمان …
- در پایان، باید پذیرفت که موسیقی سنتی ایرانی پیشرفت خود و جایگاهش را مدیون مدیون افرادی است که در بالا نام آن‌ها را ذکر کردیم و همچنین بسیاری از افراد دیگر که نقش مهمی در زنده نگه داشتن این هنر در میان ایرانیان داشتند.
پس به طور کلی می توان گفت موسیقی سنتی ایرانی مجموعه ای است از دستگاه ها، نغمات و آوازهایی که در طول تاریخ نسل به نسل گردیده و به دست ما رسیده است. موسیقی سنتی ایرانی از دیرباز تا کنون مخاطبان و علاقه مندان زیادی داشته است. دوست داران موسیقی سنتی به دو دسته تقسیم میشوند، افرادی که از روی علاقه به سمت موسیقی سنتی و آهنگ های موسیقی سنتی جذب میشوند و افرادی که برای کسب درآمد به سمت آموزش موسیقی سنتی می روند. امروزه، موسیقی سنتی ایرانی، مانند تمام دوران‌های تاریخ، به نقش معنوی خود ادامه می‌دهد و بر خلاف موسیقی فولکلوریک و عامه‌پسند، بیشتر به طبقه روشنفکر و برجسته جامعه تعلق دارد. موسیقی سنتی ایران مجموعه‌ای از آوازها و نغمه‌ها است که در طول قرن‌ها در این کشور به وجود آمده و بازتاب دهنده اخلاقیات ایرانیان است. به بیان دیگر، زیبایی و شکل خاص موسیقی ایرانی، شنونده را به فکر کردن و دست یافتن به دنیای غیرمادّی فرا می خواند.
«زینب موسوی» کمدین ایرانی از تایید حکم ۲ سال حبس برای خود خبر داد
همچنین بسیاری از نام‌های فعلی مدهای موسیقی، در موسیقی سنتی ایران نیز وجود داشته‌اند،»دستگاه‌ها از زمان‌های باستان زبان به زبان به امروز رسیده‌اند، اگرچه بسیاری از مدها و ملودی‌ها احتمالاً به دلیل تهاجم اعراب که موسیقی را مسئله‌ای غیراخلاقی می‌دانستند، از بین رفته‌اند. اصطلاح «خنیای باستانی ایرانی» حروف‌نویسی خالص کلمات ایرانی است که ترجمه آن عبارت از «موسیقی ایران باستان» یا به عبارت دیگر «موسیقی سنتی ایران» است. این اصطلاح ایرانی امروزه به خوبی قابل درک است ولی در مقایسه با اصطلاح پر مصرف «موسیقی اصیل» که معنای آن نیز همان است، به ندرت استفاده می‌شود. با استفاده از شواهد کاویده شده، مانند تندیس کشف شده در ساسا، سوابق موسیقی به خوبی به دوران امپراتوری ایلامی (۶۴۴–۲۵۰۰ قبل از میلاد) برمی گردد. به‌طور مشهود، اطلاعات کمی در خصوص موسیقی این دوره در دسترس است.
موسیقی بخشی های خراسان، ثبت شده در سازمان جهانی یونسکو
هفتمین و آخرسین سلسله ای که قبل از ظهور اسلام بر ایران حکومت کرد ، ساسانیان بودند که در این دوران ایران ترقی یافت و به همین دلیل نیز موسیقی رونقی بسزا پیدا کرد. محققین از نوشته های ” هرودوت ” ” ولزنفون ” چنین استنباط کرده اند که هخامنشیان سه نوع موسیقی ( مذهبی ، بزمی ، رزمی ) داشته اند . می توان نتیجه گرفت که در دورۀ هخامنشیان موسیقی ترقی و رواج داشته است. سماع درویشان که هنوز هم زبانزد است به مثابه وسیله ای برای تربیت سالک درسیرالی الله بوده است و هنوز هم پس ازسالهای دور از ورای شعرهای مولانا می توان آهنگ سماع ودف را شنید. داستان افسانه ای کیکاووس در حین پادشاه کیانی که صد و پنجاه سال حکومت کرد و تأثیر عمیقی که موسیقی (آواز را لشگر مازندرا نی ) دروی به وجود آورد که منجربه فتح مازندران گردید، این داستان داستان تأثیر شگفت أنگیز موسیقی را در انسان نشان می دهد.
بیوگرافی عبدالوهاب شهیدی خواننده سنتی ایرانی
اما در دوره بعد از فتح ایران توسط اعراب تا آخر دوره خلفای راشدین که در سده اول حکومت اسلامی حکمرانی می کرده‌اند (از سال یازده تا چهل و یک هجری قمری) انواع موسیقی ممنوع بود. رحمان محرابی مجله خبری موسیقی بنیانگذار و پژوهشگر اصلی وب سایت “دستی بر ایران” است. او با بیش از 20 سال سابقه در زمینه گردشگری و ایرانگردی، دانسته ها و تجربیاتش را در این وب سایت در اختیار علاقمندان می گذارد.